Berichten

Geplaatst op

Over de maatschappelijke betekenis van voetbal

De beeldvorming van Nederlandse voetbal wordt voor een deel bepaald door wat er op het internationale toneel gebeurt. Astronomische transferbedragen én salarissen die in de grote voetbaleconomieën worden betaald, hebben ook hun invloed op de meningsvorming in Nederland, met name door mensen die de sport minder intensief volgen en alleen de excessen tot zich krijgen.

Chaotische besluitvorming en gebrek aan daadkracht in het Nederlandse voetbal versterken een negatief beeld en zorgen ervoor dat het voetbal moeite heeft om aanvragen voor financiële overheidsondersteuning te rechtvaardigen.

Dat voetbal ook veel oplevert, raakt daardoor ondergesneeuwd. Voetbal is passievol vermaak voor miljoenen mensen, is onderdeel van de vermaaksindustrie die voor werkgelegenheid zorgt en bond, koepelorganisaties en clubs zijn op allerlei manieren actief om een bijdrage aan de maatschappij te leveren.

In BNR Zakendoen ging het op 17 juni 2020 over de maatschappelijke betekenis van voetbal. Er gebeurt enorm veel op dit terrein: projecten over gezondheid en vitaliteit, onderwijsprogramma’s, hulpverlening aan kwetsbare doelgroepen, aandacht van maatschappelijke issues als eenzaamheid en armoede, aandacht voor duurzaamheid, projecten op het terrein van internationale hulpverlening: alle partijen zijn op vele fronten actief.

In 2005 werd de Stichting Meer dan Voetbal opgericht op initiatief van de KNVB, Eredivisie CV en de Coöperatie Eerste Divisie. Het doel van de stichting was het bevorderen, stimuleren en inspireren van maatschappelijke betrokkenheid in het Nederlandse betaalde voetbal. Dat werd een groot succes, ook omdat de clubs inzagen dat dit thema een goede invalshoek was voor het aantrekken van subsidies en sponsors. Bovendien namen ook amateurverenigingen het initiatief tot allerlei maatschappelijke projecten. Als resultaat hiervan voerde Nederland enige tijd de ranglijst aan van meest actief voetballand op het terrein van maatschappelijk verantwoord en betrokken ondernemen.

In 2015 werd geconcludeerd dat de doelstellingen van de Stichting waren behaald, werd de Stichting opgeheven en werd het gedachtegoed ondergebracht bij de Eredivisie.

Alle activiteiten zijn te vinden op de website van de Eredivisie en een weekend per jaar wordt er aandacht besteed aan een gezamenlijke thematiek. Clubs zijn vooral individueel actief, waardoor activiteiten met name de eigen achterban bereiken.

Het zou goed zijn voor de reputatie van het betaalde voetbal als de 1.000 bloeiende bloemen zouden worden gebundeld tot één groot boeket. Het gebruik van een vaste hashtag op social media zou al een eenvoudige oplossing kunnen zijn.

De uitzending met Thomas van Zijl en Maria van der Heijden, directeur van MVO Nederland kun je terugluisteren via BNR of Anchor of via je favoriete podcast app.

Geplaatst op

Over sport en activisme

De boodschap van de antiracisme protesten wordt overgenomen door de sportwereld. Atleten, sportorganisaties en sponsors spreken zich uit tegen racisme en ongelijkheid. Dat is belangrijk, omdat bekende sporters een rolmodel zijn en heel veel mensen inspireren en tot denken aanzetten.

Er is een enorme geschiedenis van sporters die de aandacht vestigen op sociaal-maatschappelijke issues zoals Tommie Smith en John Carlos tijdens de medaille-ceremonie van 200 meter van de Olympische Spelen in 1968. Het was een Black Lives Matter-statement avant la lettre. De beide mannen werden verbannen uit het Olympisch dorp. Ook nu nog is het IOC tegenstander van het uiten van politieke statements tijdens de Spelen. Sportorganisaties zoals de Bundesliga en de Premier League gaan hier veel sensitiever mee om.

Dat geldt ook voor de NFL. In 2016 reageerde de sportorganisatie meedogenloos op het statement dat Colin Kaepernick en twee andere sporters maakten. Kaepernick kreeg geen contract meer en was sindsdien clubloos. Nike ontfermde zich over hem, Kaepernick werd in 2018 het gezicht van de Nike Just Do It!-campagne. Het is mooi om te zien dat knielen nu een herkenbaar en veelgebruikt gebaar is geworden om je betrokkenheid tot uiting te brengen.

Een merk is een verzameling van associaties en beelden in hoofden van mensen. Als een merk een opvatting heeft en stelling neemt, versterkt dat het merkbeeld. Het kan ook betekenen dat groepen mensen zich van je vervreemden en zich van je afwenden. In het geval van Nike leverde de Kaepernick-campagne niet alleen enorm veel exposure en een stijging van de beurswaarde op (na een aanvankelijke dip van een dag), maar ook meer loyale ‘fans’ en een enorme stijging van de verkoop van producten.

Dat inzichten en opvattingen veranderen, laat bijvoorbeeld Michael Jordan zien, die zich 25 jaar geleden verre hield van politieke uitspraken of stellingname met als motto “Republicans buy sneakers too”. Ook Jordan neemt nu stelling en doneerde $ 100 miljoen dollar voor verschillende NGO’s.

Nike kwam vorige week met een krachtige antiracisme campagne met een 1-minuut durende social media-post. Concurrent adidas likete de campagne met als onderliggende boodschap: alleen samen kunnen we dit veranderen. Ik vind het een krachtig signaal als een grote speler zijn allergrootste concurrent durft te volgen. Dan laat je zien dat er grotere zaken in het leven zijn dan jijzelf, zaken die alle aandacht verdienen.

Als je je uitspreekt, schept dat verplichtingen. Merken die een activistische houding aannemen, zoals bijvoorbeeld Unilever, Ben & Jerry’s, Dove, Patagonia en Nike, weten dat. Het betekent dat je je kwetsbaar moet kunnen opstellen en erkennen dat jezelf ook (nog) niet alles op orde hebt. Dan moet je handelen, want iedereen zal je houden aan de waarden die jezelf als norm hebt gesteld.

Op 10 juni 2020 ging het Sport & economie-item van BNR Zakendoen over sport en activisme. De uitzending onder leiding van Thomas van Zijl met als Zakenpartner Marry de Gaay Fortman is terug te luisteren via deze link.

Geplaatst op

Over de commerciële waarde van bad boys

Wat zijn bad boys in de sport? Je kunt daar allerlei definities op los laten. Het gaat in mijn optiek niet om excentriekelingen, het gaat ook niet over criminelen. Bad boys zijn de jongens die in hun sport de regels aan hun laars lappen. En dat blijven doen.

Voorbeelden van nu: Mario Balotelli. Die weer niet komt opdagen bij een training bij zijn huidige club Brescia (ondanks een salaris van € 1,2 miljoen euro). Conor McGregor, die regelmatig over de schreef gaat. Tennisser Nick Kyrgios is misschien wel het beste voorbeeld: nummer 40 van de wereld, die scheldt, drinkt, gooit, scheidsrechters beledigt, collega’s beschimpt, de ATP corrupt noemt en daarvoor geschorst wordt en enorme boetes moet betalen. Kyrgios wordt, net als Balotelli, gesponsord door Nike, dat vaker kiest voor sporters met een rafelrandje.

Voorbeelden uit het verleden zijn er te over zoals John McEnroe, Dennis Rodman en Vinnie Jones: voorbeelden van bad boys die ieder met hun eigen kwaliteiten altijd voor maximale sportprestaties zorgden.

Er zijn niet veel corporate merken die gebruik maken van deze atleten. Wel kunnen zij via de vele volgers op social media kanalen (Balotelli 9 miljoen en Kyrgios 1,4 miljoen op Instagram) hun persoonlijke merk vermarkten.

Bad boys zorgen voor publiciteit en vallen op. Dat zorgt dat ze ook na hun carrière interssant blijven, zeker als ze hun gedrag op het sportveld niet doorzetten. Ik geloof niet dat de meeste bad boys hun gedrag door een (marketing)strategie laten sturen. Het komt voort uit hun karakter en het beroep (topsport) dat ze beoefenen. Een beroep met continue druk en uitdagingen. Meestal verdwijnt het gedrag na hun topsportcarrière en kunnen ze door hun bekendheid een nieuwe carriere beginnen. McEnroe werd tennisanalist, Vinnie Jones werd acteur, ook voor goede doelen. Dennis Rodman werd peacemaker… Daarnaast hebben bad boys zoveel meegemaakt dat ze genoeg verhalen kunnen vertellen die interessant zijn als lezing, boek of film.

Zijn er eigenlijk ook bad girls? Ik kan ze niet verzinnen. Tonya Harding misschien, maar die werd vooral het slachtoffer van haar omgeving in plaats van haar eigen gedrag.

BNR Zakendoen #sporteconomie ging op 3 juni 2020 over de commerciële waarde van bad boys. De uitzending met Thomas van Zijl kun je hier terugluisteren.

Geplaatst op

Liefde in tijden van corona

Partnership. Het woord dat in ons vakgebied het woord sponsorship aan het verdringen is. Sponsoring klinkt voor veel mensen als eenrichtingsverkeer, aan geld geven en niet zeker weten wat je ervoor terugkrijgt. Een partnership is een toegewijde, stabiele relatie die voor lange termijn wordt aangegaan en die rendement oplevert voor beide partijen. Dat is wat mij aanspreekt in ons werk, dat we betrokken zijn bij het smeden van relaties die voor verbinding en vooruitgang zorgen. Die niet alleen voordelen opleveren voor de betrokken partners, maar als het even kan ook voor anderen. Betekenisvolle partnerships tot leven brengen en laten bloeien, is dat niet het mooiste wat er is?

Zo’n partnership is niet een kille transactie. Succesvolle partnerships bouwen is een intensief proces waarbij mensen van verschillende organisaties nauw samenwerken in een steeds veranderende omgeving. Die soms meer met elkaar optrekken dan met collega’s. Op sommige momenten zelfs meer dan met familieleden. Partnerships bouwen is een veeleisende én verslavende bezigheid. Niet voor niets dat zoveel mensen dit werk blijven doen.

Het betekent ook dat je elkaar niet loslaat als het even tegenzit. Het zit nu heel erg tegen. We worden getest, op allerlei manieren. Juist dan komt de ware aard van een partnership naar boven. Zelfs als je niet alle verplichtingen kunt nakomen, als je niet kunt leveren wat is afgesproken. Partners gaan in overleg om te kijken hoe ze nu en in de toekomst kunnen blijven samenwerken. In voor- en tegenspoed blijf je elkaar trouw.

De coronacrisis heeft een enorme impact op onze industrie. De verliezen zijn groot. Niemand weet wat ons nog te wachten staat. Maar op allerlei plekken in het land laten grote en kleine partijen zien wat de essentie van een partnership is. In de sport, in de kunstsector, in de entertainmentindustrie, bij de goede doelen. Dat vraagt om waardering. Het is de uitgelezen kans voor de Stichting SponsorRingen om dit tot uitdrukking te brengen en te laten zien wat partnershipmarketing kan betekenen.

Deze column is gepubliceerd in het vakblad Sponsorreport van 2 juni 2020.

Geplaatst op

Over zwaargewichten in de ring

Veteranen in training: afzonderlijke beelden op social media van de boksers Evander Holyfield en Mike Tyson werden direct aan elkaar gekoppeld: een rematch van de Bite Fight uit 1997! Tyson verloor in dat jaar Las Vegas wederom van Holyfield door diskwalificatie. Iron Mike had tot twee keer toe in het oor van zijn tegenstander gebeten. Het betekende voor Tyson, waarschijnlijk de sterkste zwaargewicht ooit, het officieuze einde van zijn bokscarrière, want hij kwam nooit meer op zijn oude niveau terug.

In februari startte Holyfield de Evander Holyfield Foundation. Onder de noemer #Unite4OurFight wil hij kinderen in de Verenigde Staten in beweging te brengen. De komst van het coronavirus zorgde voor nog meer ellende in miljoenen gezinnen en de Foundation zet zich nu ook in om kinderen toegang tot digitaal onderwijs te geven.

Holyfield (57) wil geld inzamelen door middel van demonstratie bokspartijen. Tyson (53), na een ongezonde levensstijl (drank, drugs, 175 kilo op de weegschaal ) en het verbranden van de meer dan $ 400 miljoen die hij verdient heeft, is weer fit aan het worden en voelt dus wel iets voor een partijtje tegen zijn oude rivaal. Het zorgt er in ieder geval voor dat Tyson weer in het middelpunt van de belangstelling staat en dat gaat zich terugbetalen. De Bare Knuckle Fighting Championship heeft hem $ 20 miljoen geboden als hij toetreed tot hun organisatie.

Zwaargewichten trekken de aandacht. Dat was al in het begin van het professionele boksen (rond 1900) en dat is nog steeds zo. Het is de koningsklasse van de sport, die grote atleten en legendarische gevechten heeft voortgebracht. GOAT: Mohammed Ali.

Er zijn vijf organisaties die wereldtitelgevechten organiseren: IBF, WBA, WBO, IBO en WBC. Titelhouder van de eerste vier is de Brit Anthony Joshua. De laatste is in het bezit van zijn landgenoot Tyson (genoemd naar…) Fury, een bijzonder karakter met een bijzonder levensverhaal.

De managers van de boksers willen graag een gevecht tussen deze twee Britten. Contractueel zijn ze verplicht eerst tegen andere pugilisten uit te komen, maar ook hier kwam er uitstel door corona.

Als Joshua vs. Fury doorgaat, kan dit betekenen dat alle wereldtitels bij één persoon komen, die zich dan met recht de enige echte wereldkampioen kan noemen. Het zou het (eerstvolgende) gevecht van de eeuw worden. Businessmodel: fee van de locatie (ook hier praat men met Saudie-Arabië), ticketverkoop, sponsoring en uitzendrechten (Pay-TV, voor een prijs van circa $ 100 per persoon). Het evenement wordt aangejaagd door geraffineerde marketingcampagnes met een grote rol voor (het verkrijgen van) free publicity. Ook wedkantoren tonen grote interesse in dit soort evenementen, want mensen zetten graag in op ‘Het Gevecht Van De Eeuw’. Eén ding is zeker: er zullen nog veel van dat soort gevechten gaan volgen.

In BNR Zakendoen #sporteconomie van 27 mei 2020 ging het over zwaargewichten in de ring. De podcast van de uitzending onder leiding van Thomas van Zijl met als sidekick Jacqueline Smit kun je hier terugluisteren.

Geplaatst op

Over koopjesjagers in crisistijd

Het is een bekend fenomeen in tijden van crisis: kapitaalkrachtige partijen die op jacht gaan naar goedkope manieren om een belang te nemen in bedrijven of ze geheel over te nemen. Het gebeurt in allerlei sectoren, dus ook in de sportwereld.

De sportsector heeft de laatste jaren aan aantrekkingskracht gewonnen bij de grote mondiale investeringsmaatschappijen: Silver Lake (onderdeel van het vele malen grotere Dyal), KKR&Co, Blackstone, CVC Capital: grote spelers die investeren in sport en doorpakken. Ook nu of juist nu. Dat is niet zonder risico in onzekere tijden, zoals voor iedere investering geldt, maar prijzen gaan omlaag en de kans is groot dat de waarde van sport (na een periode van stilstand) en daarmee het rendement weer zal toenemen.

De Amerikaanse investeerder Joseph DaGrosa doet er niet moeilijk over. Recent nam hij met zijn Kapital Football Group een belang in Girondins de Bordeaux en nu hij heeft zijn ogen gericht op de Premier League want je kunt nu instappen “voor een fractie van de kosten” met een prijs die zo’n 50 tot 70% lager zou liggen. DaGrosa denkt zijn winst uiteindelijk te halen uit een beursgang van de clubs die hij bezit. Newcastle United lijkt aan zijn neus voorbij te gaan, daar heeft het Saudische Public Investment Fund haar ogen op gericht.

Het voorbeeld voor veel investeerders is de City Football Group dat verschillende clubs op vijf continenten bezit. Het voegde deze maand het Belgische Lommel aan het portfolio toe en werkt aan de aankoop van het Franse AS Nancy. Silver Lake nam onlangs een belang van 10% in CFG. De waarde van CFG wordt gekapitaliseerd op $ 4,8 miljard, het wordt gezien als de meest waardevolle property in het sportdomein.

Ook op het gebied van uitzendrechten is er veel beweging. Doordat partijen als DAZN en IMG vanwege het stilleggen van competities de betalingen voor de uitzendrechten hebben stopgezet of aangeven hun betalingsverplichtingen niet na te kunnen komen , kijken sportorganisaties naar andere manieren van financiering.

CVC Capital steunt Serie A, de belangrijkste sportcompetitie van Italië, met € 2,2 miljard. Onderpand: uitzendrechten. De tot voor kort zeer winstgevende Deutsche Fussball Liga, de economische entiteit van het Duitse betaalde voetbal, is in gesprek met twee private equity firma’s voor een lening van € 300 miljoen.

Silver Lake neemt een belang in New Zealand Rugby, CVC Capital wil de Six Nations rugby-competitie aan het portfolio toevoegen. Het verdienmodel zit in het anders verpakken van uitzendrechten (via streamingdiensten en OTT-platformen) en het opzetten van nieuwe competities.

Merken we hier ook iets van in Nederland? Een Turkse zakenman heeft interesse in de overname van Fortuna Sittard getoond. ADO Den Haag en Vitesse zijn al in handen van buitenlandse investeerders. Maar de meeste investeerders bij Nederlandse clubs zijn veelal fans die zich van jong af aan verbonden voelen en die een deel van hun vermogen inzetten om ‘hun’ club vooruit te helpen, niet omdat ze op rendement rekenen. Desalniettemin is het niet ondenkbaar dat er meer geïnvesteerd gaat worden in Nederlandse clubs. Voor Feyenoord bijvoorbeeld zou het een welkome injectie zijn om bij de Top 3 te blijven en de ‘aanvallen’ van clubs als AZ en FC Utrecht af te slaan.

In BNR Zakendoen van 20 mei ging het over koopjesjagers in crisistijd. Thomas van Zijl stelde de vragen, Marcel Beerthuizen de antwoorden. De podcast van de uitzending kun je via deze link beluisteren.

Geplaatst op

Over sportbeleving en lege stadions

Zaterdag herstart de Bundesliga en het lijkt erop dat vele andere competities in Europa alsnog in de komende maanden worden afgewerkt. De sportliefhebber kan niet wachten tot er weer een bal gaat rollen, het zal dit weekend ongetwijfeld voor kijkcijfer-records gaan zorgen.

De wedstrijden gaan weer beginnen, maar de stadions blijven leeg om verspreiding van het coronavirus te voorkomen. Spelen zonder publiek is normaal gesproken een straf voor wangedrag van supporters. Het voelt klinisch of ‘spooky’ zoals sommige trainers zeggen. De Champions League-wedstrijden die in maart zonder publiek werden gespeeld, gaven een vreemd gevoel, meer het idee van een oefenpotje waar niets op het spel staat. Maar dat was toen en dit is nu. Er is veel veranderd door corona. Zal dat ook van invloed zijn op de beleving van sport?

De aanwezigheid van publiek bij sportwedstrijden is een belangrijke factor voor de atleten, de tv-kijker en andere schermvolgers en voor het aanwezige publiek zelf. Het zorgt voor sfeer, voor spanning, voor steun. Die afwezigheid probeert men wel op te vangen: door het plaatsen van poppen, zoals in bij het baseball in Taiwan. Borussia Mönchengladback maakte er een mooie actie van: Sei Dabei. Trotzdem. Voor € 19 kun je een foamboard met je beeltenis in het stadion laten plaatsen. De productie gebeurt door twee bedrijfjes die onder druk staan en hiermee iets kunnen verdienen. Er gaat ook € 2 naar de foundation van de club. Er zijn ook andere oplossingen: geluid van fans in het stadion verspreiden, doeken plaatsen, boodschappen op de LED-boarding, digitale schermen met verschillende afbeeldingen om wat sfeer te creëren. Tom Poes verzin een list.

Is het surrogaat en zal het niets veranderen aan de sfeer? Het coronavirus heeft ons geleerd dat vaste patronen en denkbeelden kunnen worden doorbroken: thuiswerken werkt, videovergaderingen ook, net zo goed als remote onderwijs. Het is zeker dat we daar niet mee stoppen als corona verslagen is; er zijn nu al bedrijven die aankondigen dat iedereen die dat wil voortaan thuis mag blijven werken.

Bij sitcom’s werd er een lachband ingezet met meer dan 300 ‘lach-geluiden’ die ook nog eens gemixt konden worden. Als je FIFA20 speelt, hoor je de supporters juichen in het stadion waar de virtuele wedstrijd wordt speelt en worden liedjes gezongen die daar ook ‘in het echt’ worden gezongen. Geluidsbanden onder voetbalwedstrijden. De ‘echte’ fan gruwelt bij de gedachte. Maar wie weet, kijken we er over een paar weken heel anders naar.

Hoe dan ook, het is belangrijk de beleving van de fan ook op andere manieren te stimuleren. Ook op dit terrein kan het anders. Niet alleen maar concentreren op Matchday, wat de meeste clubs doen, maar ook aandacht voor de voorpret en de napret. Fans willen alles weten van hun team en vooral van de sporters. Ze willen kijkjes achter de schermen die voor anderen verborgen blijven. Dat is ook een deel van het succes van Instagram.

Hoe traint Frenkie op de dag voor de wedstrijd? Wat verwacht hij van de wedstrijd? Hoe ontwaakt hij? Hoe staat het met zijn conditie? Gaat een blik op zijn biomedische status (nu nog) veel te ver? Wat eet hij bij het ontbijt (met dank aan sponsor X)? Wat vindt hij van de opstelling van de tegenstander? Ga zo maar door, tot en met een terugblik op de wedstrijd met de beelden die van hem (vanaf de zijlijn en POV) zijn geschoten. Het ‘fly on the wall’-concept is een prima oplossing als we zelf niet meer dichtbij kunnen komen.

De veel geprezen documentaire-serie The Last Dance laat zien dat het zelfs twintig jaar na dato nog interessant is om een kijkje te krijgen in het leven van sportsterren. Het is content (daar is het woord) dat mensen willen zien. Het is content waarvoor mensen willen betalen. Het is ook content waar anderen weer dankbaar op inhaken, zoals oud NFL-speler Andrew Hawkins die op social media uiterst succesvol een parodie maakt op The Last Dance. In Engeland brengt betaalzender Sky Sports iedere ochtend een tv-show van een uur waarin oud-speler Gary Neville met een speler praat over zijn belevenissen op dit moment. Er wordt goed naar gekeken.

Een andere manier van beeldregie: meer focus op sporters en spel en coaches, geen blik op de tribunes. Zoals al gebeurt als er wordt geschaatst in Nur-Sultan (v/h Astana), waar de tribunes altijd leeg zijn. Geluid toevoegen onder het beeld, niet ongebruikelijk in tv- en gaming land. Het volgen van de atleten, als als ‘fly on the wall’ in een permanente real life show. Over enkele weken weten we wat werkt en wat niet. Ook voor de sportbeleving zou corona wel eens voor grote veranderingen kunnen zorgen.

IN BNR Zakendoen #sporteconomie van 13 mei 2020 ging het over sportbeleving en lege stadions. De podcast van de uitzending met Thomas van Zijl en Marcel Beerthuizen kun je hier terugluisteren.

Geplaatst op

Over sport, oorlog en vrede

Dit jaar herdenken en vieren we 75 jaar bevrijding. In BNR Zakendoen #sporteconomie van 6 mei ging het over sport, oorlog en vrede.

Bij de ontwikkeling van de sport hebben oorlog en politiek centraal gestaan. Aanvankelijk was sportbeoefening bij de oude Grieken, de grondleggers van de klassieke Olympische Spelen, voorbehouden aan adellijke mannen, maar vanwege de behoefte aan getrainde soldaten kwamen er sportscholen die zich richten op de fysieke ontwikkeling van de bevolking.

De Romeinse heersers, de bedenkers van panem et circenses (brood en spelen) gebruikten (sportieve) evenementen om het volk vermaak te bieden en af te leiden van de dagelijkse misère. De toenmalige atleten waren niet alleen maar slaven en sommige van hen werden goed beloond. De wagenmenner Gaius Diocles, van Spaanse afkomst, werd multimiljonair door zijn sport en wordt beschouwd als de best verdienende atleet aller tijden.

Ook voor de grondlegger van de moderne Olympische Spelen, de Fransman Pierre de Coubertin, was een oorlog (de Frans-Pruisische) de basis voor het ‘herintroduceren’ van de Olympische Spelen als een internationaal sportevenement dat de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling moet bevorderen en voor verbroedering tussen alle volkeren zorgt. Met als adagium ‘meedoen is belangrijker dan winnen’.

Er zijn mooie voorbeelden hoe sport kan zorgen voor verbroedering, ook in tijden van oorlog en conflict. Zoals de atleten en officials van de gezworen vijanden Noord- en Zuid-Korea die tijdens de openingsceremonie van de Winterspelen van 2018 gezamenlijk onder één vlag het stadion betraden. Een vrouwelijke Korea-combinatie nam deel aan het ijshockeytoernooi.

Een. ander mooi voorbeeld van (tijdelijke) verbroedering in de meest barre en gewelddadige omstandigheden is het spontane partijtje voetbal dat Engelse en Duitse soldaten tegen elkaar speelden tussen de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog. De Britse retailer Sainsburry maakte daar 100 jaar na dato een prachtige commercial over.

Oorlogen en gewapende conflicten zijn vaak van invloed geweest op sportevenementen zoals de Olympische Spelen. In 1956 nam Nederland niet deel aan de Spelen van Melbourne als protest tegen de inval van de Sovjet-Unie in Hongarije. Ook andere Spelen, zoals die van 1980 en 1984, werden beïnvloed door de wereldpolitiek.

Het effect van het boycotten van Spelen is onbewezen, maar dat sport en politiek alles met elkaar te maken hebben valt niet te ontkennen. Ook nu nog is sport, net als bij de Romeinen, een te belangrijk instrument voor machtshebbers om aandacht te trekken of juist voor afleiding te zorgen.

De uitzending met Thomas van Zijl en Marcel Beerthuizen kun je hier terugluisteren.

Voor meer verhalen over de geschiedenis van sport in tijden van oorlog: https://sportgeschiedenis.nl/

Geplaatst op

Over wat er steeds mis gaat in het voetbal

‘De grootste schande uit de Nederlandse sport ooit’: Cambuur-trainer Henk de Jonge haalde met zijn uithaal zelfs de BBC. Zijn teleurstelling was groot na een chaotische vergadering over de afsluiting van seizoen 2019/2020.

Waarom gaat het steeds weer mis in het voetbal? Dat was het onderwerp van BNR Zakendoen #sporteconomie van woensdag 29 april.

Zoals in veel industrieën is er ook in het voetbal veel animositeit. In veel markten kunnen concurrenten elkaars bloed wel drinken: retail, telecom, automotive, ICT en ga zo maar door. Ook in het voetbal is er veel concurrentie, maar het is ook de wereld waar je tegenstanders nodig hebt om je ‘product’ te kunnen verkopen. Dat inzicht ontbreekt, in voetbal heersen onverdraagzaamheid, onbegrip en eigen belang.

De enorme publicitaire aantrekkingskracht van onze #1 sport zorgt ervoor dat zelfs de kleinste futiliteit wordt uitvergroot en de media haalt. Voetbaljournalisten zitten bovenop hun dagelijks werk en hebben kongsies met clubs, trainers, spelers, makelaars en andere betrokkenen. Daardoor blijft er vrijwel niets geheim.

Voetbal is een jungle, voetbal verkeert in een permanente staat van oorlog en verzet. De organisatiestructuur van het betaalde voetbal benadrukt de verdeeldheid. Je hebt de Eredivisie CV, die alle media en marketing belangen van ‘hun’ clubs behartigt, je hebt de Coöperatie Eerste Divisie die hetzelfde doet voor de clubs van de Keuken Kampioen Divisie en je hebt de KNVB Betaald Voetbal die onder meer de competitie-indeling maakt, scheidsrechters aanwijst, tuchtrecht verzorgt en de contacten met de vele stakeholders onderhoudt zoals de overheid en de internationale koepelorganisaties.

Het coronavirus en de intelligente lockdown hebben ervoor gezorgd dat de competitie niet kon worden afgemaakt. In het amateurvoetbal heeft de KNVB alle wedstrijden en competitiestanden laten vervallen. Geen kampioenen, geen degradanten. Om deel te kunnen nemen aan de Europese bekercompetities, daar waar veel geld kan worden verdiend, moest er een besluit worden genomen over de kwalificatie voor de Europese bekercompetities. Tevens moest er een uitspraak komen over de promotie- en degradatieregeling van de Eredivisie en Keuken Kampioen Divisie.

Het Bestuur Betaald Voetbal had de zware taak dit salomonsoordeel te vellen. Men koos voor vrijdag 24 april als datum, alhoewel de Europese deelnemers pas op 24 mei bij de UEFA moeten worden aangemeld.

Het was een ‘no win situation’, het was uitgesloten dat er iemand niet teleurgesteld zou zijn. Als je dat weet, moet je in ieder geval zorgen voor: 1) een heldere procedure, 2) een onderbouwd besluit, 3) empathie voor de ‘verliezers’ (als het kan met financiële compensatie) en 4) glasheldere communicatie.

Op alle punten ging het mis. Het gevolg: nog grotere verdeeldheid, rechtszaken, een deuk in de reputatie van het betaalde voetbal en een verzwakte positie ten opzichte van geldverstrekkers (nationale overheid, gemeenten). En dan moet het ergste nog komen: maanden spelen zonder publiek, geen inkomsten van kaartjes en catering en teruglopende sponsorinkomsten. Het betaalde voetbal staat aan de rand van een afgrond.

De oplossing is al eerder genoemd: een ‘commissioner’, een boegbeeld die als een verlicht despoot besluiten neemt waar iedereen zich aan moet houden. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan: de governance van het voetbal maakt zo’n benoeming vrijwel onmogelijk.

Voetbal gaat heus niet verloren, maar het is zo jammer dat een sport die zoveel gepassioneerde volgers heeft, die zorgt voor ontspanning en vermaak, die op allerlei manieren maatschappelijk een belangrijke functie heeft, zichzelf zo verkwanselt.

De uitzending onder leiding van Thomas van Zijl kun je hier terugluisteren.