Een bizarre Champions League wedstrijd met bizarre statistieken in de avond van 4 november 2019 vormde de aanleiding om op 5 november in het sporteconomie-item in BNR Zakendoen aandacht te besteden aan hoofdrolspeler Ajax.
Ajax is in ieder geval financieel de Eredivisie aan het ontstijgen en blijft grenzen verleggen, zowel op het veld als daarbuiten. Wat betekenen de Europese successen voor het merk Ajax? Hoe verhoudt de club zich tot de rest van de Eredivisie? Wat is het gevolg van de grote verschillen? Wat zijn uitdagingen en groeimogelijkheden voor Ajax? Hoe ga je als prominent merk om met je maatschappelijke rol?
Thomas van Zijl stelde de vragen vanaf de Export Beurs in Breda, Marcel Beerthuizen antwoordde vanuit de BNR-studio in Amsterdam. De video van de uitzending kun je hier terugkijken. De audio-opname is ook gepubliceerd als podcast en vind je hier.
Als het over sport en economie gaat, gaat het veelal over de enorme groei die de commerciële sport doormaakt. Dit zorgt voor allerlei neveneffecten die te maken hebben met de steeds groter wordende financiële belangen. Ten einde die belangen te verdedigen worden er meer en meer kwesties aanhangig gemaakt in de rechtszaal. Enkele actuele voorbeelden ter illustratie:
1. Een Nederlandse producent van scooters daagt Lionel Messi
voor het gerecht omdat hij de afspraken van een individueel sponsorcontract
niet zou nakomen.
2. Het Engelse High Court oordeelde dat Nike de nieuwe
kleding- en merchandise sponsor van Liverpool mocht worden, ondanks een matching
right van huidige sponsor New Balance. New Balance bood € 20 miljoen meer,
maar het bod van Nike inclusief een royalty bonus van 20% werd als hoger
gekwantificeerd mede door het veel grotere netwerk van winkels van Nike.
3. In Spanje staan de voetbalbond RFEF en de eigenaar van de hoogste competitie LaLiga tegenover elkaar vanwege de verplaatsing van El Clásico. De competitie is ontevreden over de nieuwe speeldatum die minder commerciële kansen biedt.
Ook individuele atleten kiezen steeds vaker voor een gang naar de rechter. Om de afvaardiging naar een groot sportevenement af te dwingen, om hun eigen trainingsprogramma te kunnen bepalen, om de keuze van technisch materiaal (en privé sponsors) te beschermen of om eigen evenementen te organiseren.
Met de Olympische Spelen in aantocht zal het aantal
rechtszaken toenemen. Sportorganisaties moeten ervoor zorgen dat hun reglementen
duidelijk zijn beschreven en hun procedures objectief en transparant zijn. Het
kan ook geen kwaad het budget voor Juridische
Zaken te verhogen.
In BNR Zakendoen van 30 oktober ging het over sport in de rechtszaal. Met Thomas van Zijl en Zakenpartner Adine Tjeenk Willink. De uitzending terugkijken kan hier, de podcast vind je hier. Onder de noemer ‘Over sport en economie’ zijn alle uitzendingen te vinden in je favoriete podcast app.
Er zijn vele manieren om het effect van sponsoring te meten. Toch is de investering in effectmeting beperkt ten opzichte van de overall bestedingen in sponsoring, in totaal € 800 miljoen per jaar volgens vakblad Sponsorreport.
En dat is jammer, want volgens Les Binet en Peter Field, de koningen van effectiviteit in marketingcommunicatie, is sponsoring een van de meest krachtige instrumenten voor het bouwen van een merk. En sponsoring kan veel meer dan dat bewerkstelligen.
In BNR Zakendoen van 23 oktober 2019 ging het over onderzoek naar het rendement van sportsponsoring. Wat kun je meten? Hoe doe je dat? Kan sponsoring ook averechts werken? Hoe staat de sportwereld ervoor als het om effectmeting gaat? De video van de uitzending met vaste presentator Thomas van Zijl en Zakenpartner Anieke Lamers van Social Impact Ventures NL vind je hier, de podcast via deze link.
Duurzaamheid is het uithoudingsvermogen van systemen en processen. Het organiserend principe voor duurzaamheid is duurzame ontwikkeling, die vier met elkaar verbonden domeinen omvat: ecologie, economie, politiek en cultuur.
Steeds meer sportorganisaties en hun partners houden zich bezig met duurzame ontwikkeling. Ajax gaat met de Eurostar naar Lille en zet een nieuwe standaard met de verbouwing van De Toekomst, NOC*NSF schenkt Heineken 0.0 in Tokio in het TeamNL Tokyo Center en promoot het H2 waterstof-project. Het Vattenfall Solar Team behaalt nog steeds successen op allerlei fronten (helaas strandde het team op 17 oktober doordat het voertuig in brand is gevlogen). Ook voor de Dutch Grand Prix heeft duurzaamheid prioriteit.
Het sport & economie-item van BNR Zakendoen ging op woensdag 16 oktober 2019 over duurzaamheid in de sportwereld. Paul Laseur was deze uitzending de presentator, de Zakenpartner was Lieve Declercq van SPIE.
De video van de uitzending vind je hier, de podcast vind je hier of via je favoriete podcast app onder de titel ‘Over sport en economie’
Chinese bedrijven nemen een steeds grotere positie in als sponsor van grote sportorganisaties en -evenementen. De NBA ervaart wat de consequenties kunnen zijn als een ogenschijnlijke futiliteit ontploft in de grootste markt van deze competitie: China.
Een tweet van de directeur van de Houston Rockets leidt ondanks verontschuldigingen tot boycots, opzeggingen van Chinese sponsors en het niet-uitzenden van wedstrijden in het land waar meer mensen de NBA volgen dan in de Verenigde Staten zelf. NBA-commissioner Adam Silver blijft tussen alle verontschuldigingen door het recht van vrije meningsuiting verdedigen maar het leidt van kwaad tot erger. De economische impact voor zijn organisatie is enorm.
Het gaat hier om een clash tussen sport en politiek, die (toevallig?) samenvalt met een handelsboycot van de Verenigde Staten voor Chinese bedrijven die het niet nauw nemen met de mensenrechten en een aflevering van SouthPark waarin grappen over China worden gemaakt.
Sport is zo groot en prominent geworden in ons dagelijks leven en wordt daardoor steeds vaker geconfronteerd met politieke en maatschappelijke issues waaraan sportbestuurders, atleten, coaches en ook fans zich niet meer kunnen onttrekken. Is dit een ondermijning van onze westerse normen en waarden of een logisch gevolg van de globalisering en de invloed van nieuwe machthebbers?
Kunnen atleten, coaches en staf hun persoonlijke mening nog wel verkondigen? In hoeverre kan een sporter zelf bepalen wat hij zegt, doet of draagt? In BNR Zakendoen van 9 oktober 2019 ging het over vrijheid en gebondenheid in de sport.
Thomas van Zijl leidde de discussie. De video van de uitzending vind je hier, de podcast vind je hier.
Een goede scheidsrechter valt niet op bij de wedstrijd die hij arbitreert. Als een goede regisseur die de strijd in de juiste banen leidt en zorgt voor een rechtvaardig verloop van de twee- of meerstrijd.
Buiten het strijdtoneel vallen scheidsrechters des te vaker op en dat hebben we het in Nederland met name over de leidsmannen in het voetbal. Zij zijn dagelijks onderwerp van gesprek door hun beslissingen op het veld en steeds vaker door hun optredens buiten het veld door hun opinies in talkshows, bedrijfspresentaties, boeken, YouTube-kanalen en theatershows. Ook de baas van het corps geeft iedere week zijn eigen mening, hetgeen de eenduidigheid niet altijd tegen goede komt…
Je mening geven is niet in iedere sport toegestaan. Damian Steiner, de gold-badge umpire van de Wimbledon finale van dit jaar, werd ontslagen vanwege het geven van een interview. Daar had hij toestemming voor moeten vragen. De ATP was onverbiddelijk: wegwezen.
Dat scheidsrechters ook rolmodellen zijn, laat (’s werelds beste) rugby referee Nigel Owens zien; de Welshman is een prominent vertegenwoordiger van de LGBT-community nadat hij in 2007 uit de kast was gekomen.
Er wordt in allerlei sporten gebruik gemaakt van technologie om de scheidsrechter te ondersteunen. Dat helpt maar zorgt ook voor extra discussie. In het Amerikaanse honkbal wordt in de Atlantic League gebruikt gemaakt van TrackMan, een 3-D Doppler radar die de scheidsrechter laat weten of de bal slag of wijd is en die accurater is dan de mens, die een score van 88% haalt. Een goede ontwikkeling? Ik denk van wel. Eén ding is zeker: van robots in talkshows zal het voorlopig niet komen.
BNR Zakendoen ging op 2 oktober 2019 over scheidsrechters, commercie en de media. Onder leiding van Thomas van Zijl met assistentie van Désirée van Boxtel. De video en podcast van de uitzending vind je via de linkjes.
In de gaming industrie gaat volgens onderzoeksinstituten $ 150 miljard om, in eSports, de competitieve wedstrijdvariant naar verluidt bijna $ 2 miljard. Als je de vakmedia over sport en economie volgt, lees je iedere dag berichten over eSports.
Het is een enorm groot speelveld, met allerlei soorten segmenten, met verschillende doelgroepen met eigen helden en regels. Op het terrein van sponsoring gebeurt er veel. Aanvankelijk waren het de usual suspects (in eSports speak ‘endemic brands’ genoemd) die instapten, zoals bijvoorbeeld Intel. Daar kwamen wat later fast food en energie- en frisdrankjes bij. De miljarden acquisitie van Twitch door Amazon betekende een nieuwe injectie voor eSports en inmiddels stappen ook grote merken als Louis Vuitton en Mercedes-Benz in de wereld waarin je in ieder geval grote groepen jonge mannen kunt bereiken. Mits je je als merk aan de spelregels houdt, want anders word je genegeerd of in het slechtste geval uitgekotst.
Er zijn ook al in Nederland mooie cases te vinden, zoals #myfirstblood campagne, een samenwerking tussen Sanquin Bloedvoorziening en Riot Games dat werd georkestreerd door het bureau 2Basics.
Esports is een onderwerp waarmee je met gemak een uur BNR Zakendoen kunt vullen. Het wekelijks item telt echter slechts zeven minuten en die werd op woensdag 25 september gebruikt om te praten recente ontwikkelingen. Het ging over FIFA20, over Virgil en Cristiano, over Piemonte Calcio (wie?), over de marketing van FIFA, over de waarde van voetbalgames voor het betaalde voetbal, over League of Legends, over de ontwikkelingen op het terrein van sponsoring, over de spelregels voor sponsors en over de (wat mij betreft gedateerde) vraag of eSport sport is en of eSporters atleten zijn.
Thomas van Zijl leidde de discussie. De Zakenpartner was deze uitzending Ageeth Telleman van Twijnstra Gudde die ook de voorzitter is van de Amsterdamse Sportraad. De video van de uitzending is te vinden op het YouTube-kanaal met alle uitzendingen, de podcast vind je hier.
“Sponsoring
is geen logo’s plakken.” Hoe vaak hoor je dat niet voorbijkomen? Immers, sponsoring
biedt zoveel meer. Toch is logoplakken nog steeds een populaire bezigheid. Met
name in de sport, het sponsordomein dat bereik en zichtbaarheid (exposure)
voorheeft op andere domeinen. Dat voordeel heeft ook een groot nadeel. Namelijk
dat reclame-uitingen een toevluchtsoord worden voor korte termijn tactiek en de
strategische lange termijn implicaties worden vergeten.
Alles wat verkocht kan
worden staat in de etalage van de sportmarketeers en het tenue is een
belangrijk artikel dat je kunt volplakken met logo’s en beeldmerken. Shirts,
broekjes, kousen en andere accessoires worden verkaveld in steeds kleinere
percelen. Daarmee
wordt sportsponsoring een vorm van buitenreclame in plaats van het impactvolle marketingcommunicatie-instrument
dat mensen kan raken in harten en hoofden. Het gevolg is een neerwaartse
spiraal. De opbrengst neemt af en een belangrijke waarde (associatie met het
gesponsorde merk) verdampt. Bovendien registreert vrijwel niemand al die kleine
logo’s zoals onderzoek van bijvoorbeeld Nielsen Sport duidelijk maakt. Nog verontrustender
is dat de aantrekkingskracht van de betreffende sport devalueert en
aansprekende sponsors afhaken.
Wie
kan dit oplossen? Je mag het niet verwachten van de commerciële managers en
sportmarketeers die elke dag op pad worden gestuurd om geld te vinden om
gaatjes te vullen. De oplossing ligt bij de toezichthouders van
sportorganisaties die met strakke regels hun sport moeten beschermen tegen
uitholling en kwaliteitsverlies en het vertrouwen moeten hebben dat een
strategie die gebaseerd is op de volledige kracht van sportsponsoring op
termijn veel meer oplevert.
Als het zo doorgaat raakt het commerciële model van de sport dermate uitgeput dat er niets meer kan groeien op grond die eens zo vruchtbaar was.
Deze column is verschenen in Sponsorreport van 24 september 2019.
De Rugby World Cup wordt sinds 1987 georganiseerd en is dus nog een betrekkelijk jong kampioenschap als je dat vergelijkt met WK’s in andere sporten. In ruim 30 jaar is het uitgegroeid tot een van de meest bekeken sportevenementen ter wereld en dan vooral in Angelsaksisch georiënteerde landen.
RWC 2019 wordt in 12 steden in Japan georganiseerd en is het eerste rugby wereldkampioenschap dat in Azië wordt gehouden. Men verwacht meer dan 400.000 internationale bezoekers die het 44 dagen durende evenement zullen bezoeken.
Het is de grootste en laatste testcase voor de Olympische Spelen die over iets meer dan 300 dagen beginnen. In BNR Zakendoen ging het sport & economie-item over de Rugby World Cup: over de sport, over de favorieten, over de sponsors, over de economische impact en over rugby in Nederland.
Thomas van Zijl stelde de vragen samen met Zakenpartner Jacqueline Zuidweg. De video van de uitzending vind je hier, de podcast vind je hier. Alle podcasts van BNR Zakendoen-items over de commercie van sport zijn te vinden via je favoriete podcast app. Zoek op ‘Over sport en economie’.
Er wordt al jarenlang door allerlei partijen geïnvesteerd in sport, maar er is een ontwikkeling dat ook steeds meer sportorganisaties zelf fondsen opzetten of samenwerking zoeken. Het zijn sportbedrijven zoals de NBA, Bundesliga, FC Barcelona en Manchester City Group die inzien dat de strijd op de markt van entertainment en vrije tijd steeds groter wordt en dat zij zich moeten blijven ontwikkelen om bestaande en nieuwe doelgroepen aan zich te binden.
In BNR Zakendoen van 11 september 2019 bespraken we de trends en ontwikkelingen op dit terrein. Met Thomas van Zijl en Zakenpartner Wendy van Ierschot.
De uitzending is hier te bekijken en hier te beluisteren.
